Raport grzyby 2018 - mapa występowania w województwie pomorskim. Gdzie występują grzyby na Pomorzu? Sezon na grzybobrania rozpoczęty! Czy wiecie gdzie na Pomorzu jest najwięcej grzybów? Jest składnikiem środowisk przyrodniczych: skorupy ziemskiej, hydrosfery, biosfery i atmosfery. Surowce mineralne możemy podzielić na: SUROWCE ENERGETYCZNE. - węgiel kamienny. - węgiel brunatny. - torfy. - bituminy (ropa naftowa, gaz ziemny, ozokeryt, czyli wosk ziemny, łupki bitumiczne) SUROWCE METALICZNE. Tygrzyk paskowany. Bez wątpienia nazwa pochodzi od ubarwienia pająka. Najczęściej można je spotkać na południu, ale występują w całej Polsce. Ich miejscem przebywania są wysokie trawy, brzegi wód, krzewy lub łąki. Osoby zdrowe i dorosłe odczują jedynie nieprzyjemne swędzenie oraz pojawia się zaczerwienienie. Ukończyłam studia w kierunku właśnie turystyki i rekreacji i w każdej wolnej chwili podróżuję po Polsce i całym świecie. Odwiedziłam już 63 kraje i prawie wszystkie miasta w Polsce. Z moich artykułów dowiesz się o najciekawszych miejscach na świecie, poznasz porady dotyczące samotnego podróżowania i spędzisz miło czas na Przemysł chemiczny w Polsce, stanowił pod koniec 2003 r. 10,1% wartości sprzedaży przemysłu ogółem w Polsce.Przemysł ten cechuje stały, powolny wzrost produkcji i sprzedaży, który w ostatnich 20 latach był jednak zawsze niższy od średniego wzrostu całego przemysłu, co powoduje, że jego udział procentowy w całej produkcji krajowej systematycznie maleje. Stężenie izotopu w Europie - TVN24. W Polsce wykryto najwięcej radioaktywnego jodu w Europie. "Źródło pozostaje nieustalone". Francuska agencja rządowa IRSN poinformowała, że w styczniu . Fot.: AlexLMX / Getty Images Od 1997 r. jod znajduje się w soli kuchennej jodowanej, dzięki czemu zmniejszył się w Polsce odsetek przypadków chorych z powodu niedoboru tego pierwiastka. Warto pozyskiwać go z innych naturalnych źródeł w postaci produktów spożywczych, np. ryb. U człowieka jod jest pierwiastkiem znajdującym się przede wszystkim w tarczycy. Jest konieczny do procesu syntezy hormonów tego gruczołu. Jod warunkuje wobec tego prawidłowe funkcje tarczycy, przez co pośrednio wpływa na odpowiedni rozwój, pracę mózgu, układu kostnego, nerwowego, a nawet pokarmowego czy sercowo-naczyniowego. Właściwa praca tarczycy przekłada się na odpowiednie przemiany białek, tłuszczów, węglowodanów oraz witamin. Te z kolei procesy mają wpływ na wzrost i dojrzewanie komórek czy termogenezę. Niedobory jodu u lodzi były często obserwowane na świecie. Obecnie w dobie soli jodowanej tych niedoborów właściwie nie ma. Źródła jodu Jod jest pierwiastkiem, który nie jest magazynowany w organizmie tak, jak np. żelazo. Musi więc być stale dostarczany z dietą. Okazuje się, że jod w pewnym stopniu może również zostać wchłonięty przez skórę czy układ oddechowy. Niedostateczna podaż jodu skutkuje jego niedoborem, a to przekłada się na znaczne problemy zdrowotne. Dlatego konieczne jest odpowiednie spożycie jodu. Jest on pierwiastkiem dość dobrze wchłanianym z przewodu pokarmowego, choć oczywiście wiele substancji w pożywieniu może zaburzyć ten proces. Należą tu np. glukozynolany, czyli substancje wolotwórcze, siarkocyjanki, fluorki, magnez, żelazo i wapń. Zapotrzebowanie na jod u osób dorosłych to 95 µg na dobę. Wzrasta prawie dwukrotnie u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Dlaczego tak ważne jest zapewnienie źródeł jodu w diecie? Niedobór jodu może doprowadzić do znacznych zaburzeń np. w zakresie pracy mózgu, co objawia się upośledzeniem zdolności uczenia się, pamięci czy kojarzenia. U kobiet w ciąży niedobór jodu prowadzi do niedorozwoju mózgu dziecka i kretynizmu. Od 1997 r. w Polsce wprowadzono nakaz wzbogacania soli kuchennej w jod. Ma to na celu zmniejszyć zapadalność na choroby tarczycy. Jednak nie oznacza to, że należy spożywać więcej soli. Ma ona bowiem również wady, jak np. generowanie nadciśnienia tętniczego, przez co przyczynia się do chorób sercowo-naczyniowych, jeśli spożywana jest w nadmiernej ilości. Poza właściwą dietą nie ma potrzeby suplementacji jodu. To zalecenie dotyczy jedynie kobiet w ciąży, u których istotnie wzrasta zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Zbyt duże spożycie jodu ma również niekorzystne działanie. Może objawiać się podrażnieniem błon śluzowych układu oddechowego, nadmierną produkcją śliny, zaburzeniami motoryki przewodu pokarmowego. Zbyt duże dawki jodu mogą doprowadzić nawet do zaburzeń rytmu serca. Zobacz film: Jak rozpoznać, że tarczyca choruje? Źródło: Stylowy agazyn Jakie wyróżnia się źródła jodu? Najwięcej jodu (poza solą) znajduje się w rybach i owocach morza. Jednak w diecie może pojawić się wiele innych produktów bogatych w ten pierwiastek. Niektóre kraje wprowadziły także jodowanie pasz, ponieważ ilość jodu w paszy przekłada się na jego zawartość w produktach pochodzących odzwierzęcych. Bogate źródła jodu to przede wszystkim: sól kuchenna jodowana, dorsz, mintaj. Troszkę mniej jodu dostarczają: makrela, ser żółty tłusty, orzechy laskowe, tuńczyk, sardynka. Nie bez znaczenia, choć ze znacznie mniejszą zawartością jodu, pozostają: jajka, mleko, groszek, płatki owsiane, szpinak, brokuły, czekolada, banan, fasola, biały ryż, migdały. Czy artykuł okazał się pomocny? Wilk to taki bezpiecznik jak nie będzie wilka to będą watahy zdziczałych psów albo kojoty się sprowadzą ,tylko wilka jest około 1500 do 2000 wilków, a myśliwych mamy 125 000 ,wilk coś musi jeść Kolejki NFZ do psychiatry w województwie pomorskim potrafią być długie. Chcesz dowiedzieć się, jaki jest najbliższy termin wizyty u lekarza? Czasem warto spojrzeć na terminy wizyt w szpitalach i pozostałych placówkach medycznych, gdzie często kolejki do lekarza są znacznie krótsze. Sprawdź zestawienie poszczególnych miejsc, gdzie na na NFZ przyjmuje psychiatra. W ten sposób będziesz wiedzieć, gdzie kolejki do psychiatry w województwie pomorskim będą NFZ do psychiatry w województwie pomorskim mogą być znacznie dłuższe, niż nam się wydaje. Do którego psychiatry termin oczekiwania na wizytę na NFZ jest najkrótszy? Kiedy nie trzeba zwracać uwagi na długie terminy przyjęć i skorzystać z pomocy na NFZ bez kolejki? Gdzie znajdują się informacje na temat czasu oczekiwania na wizytę na NFZ do psychiatry w województwie pomorskim? W naszym artykule znajdziesz przydatne informacje, które dotyczą kolejek NFZ i terminów wizyt do psychiatry w województwie Nasze dane pobieramy z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), które dostarczane są przez przychodnie. Może zdarzyć się tak, że informacje przekazywane przez placówki są nieaktualne. Jeśli widzisz, że dane mogą być nieaktualne, zwróć się z tym do danej w woj. pomorskim: kolejki NFZ i terminy leczeniaWygląda na to, że zgodnie z danymi z NFZ, specjaliści przyjmują od Dla Nerwowo I Psychicznie Chorych Im. St. Kryzana (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Skarszewska 7, Starogard gdański Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 5856206002147Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Poradnia Zdrowia Psychicznego" (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Wojska Polskiego 5, Tczew Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 58 530 27 00Uniwersyteckie Centrum Kliniczne (Oddział Dzienny Psychiatryczny)Adres: Mariana Smoluchowskiego 17, Gdańsk Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 2 Telefon: +48 58 584 46 58Wojewódzki Szpital Psychiatryczny Im. Prof. Tadeusza Bilikiewicza W Gdańsku (Oddział Dzienny Psychiatryczny)Adres: Srebrniki 17, Gdańsk Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 58 524 75 40Samodzielny Publiczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Juliana Węgrzynowicza 13, Lębork Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 6 Telefon: +48 59 863 52 62To może Cię zainteresowaćTrzymaj się z dala od tych urządzeń! Promieniowanie szkodziNzoz Centrum Zdrowia Psychicznego (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Traugutta 9, Gdynia Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 4 Telefon: +48 58 621 61 43Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Opus" (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Gdańska 15B, Chojnice Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 52 397 55 19Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej (Dzienny Odział Psychiatryczny Dla Dorosłych)Adres: Bitwy Pod Oliwą 1, Gdynia Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 2 Telefon: +48 531 565 525Szpital Specjalistyczny W Kościerzynie Spółka Z Ograniczoną Odpowiedzialnością (Oddział Dzienny Psychiatryczny)Adres: A. Piechowskiego 36, Kościerzyna Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 58 686 06 93Nadmorskie Centrum Medyczne (Oddział Dzienny Psychiatryczny)Adres: Gdyńska 1, Gdańsk Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 58 763 92 77To może Cię zainteresowaćTe rzeczy stresują najbardziejNiepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gdańskie Centrum Zdrowia (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Oliwska 62, Gdańsk Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 4 Telefon: +48 58 342 33 56Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Medico" (Oddział Dzienny Psychiatryczny)Adres: Dworska 27, Gdańsk Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 0 Telefon: +48 58 352 13 52Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Esculap" (Oddział Dzienny W Gdyni)Adres: Chwarznieńska 136/138, Gdynia Najbliższy termin możliwej wizyty: (NFZ posiada najnowsze dane z dnia Liczba osób w kolejce: 3 Telefon: +48 58 717 17 87Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Animus" (Oddział Dzienny Psychiatryczny (Ogólny))Adres: Oficerska 7A, Gdynia Liczba osób w kolejce: 21 Telefon: +48 728 930 472Czym zajmuje się psychiatra?Psychiatra specjalizuje się diagnostyce i leczeniu zaburzeń i chorób psychicznych. Psychiatra może wypisywać leki na receptę i stosować leczenie farmakologiczne. Psychiatra pomaga radzić sobie z danym problemem. Znajduje przyczyny danego problemu i pomaga go rozwiązać. Choroby, którymi zajmuje się psychiatra:choroby zawodowe depresja zaburzenia psychiczne zaburzenia emocjonalne psychoza zespół stresu pourazowego zaburzenia osobowości mania zaburzenia koncentracji i pamięci syndrom DDA myśli i skłonności samobójcze choroba afektywna dwubiegunowa nerwice schizofrenia uzależnienia anoreksja bulimia Wizyta u psychiatryWizyta u psychiatry jest możliwa, kiedy otrzymamy skierowanie od lekarza rodzinnego lub psychologa oraz możemy iść do psychiatry prywatnie. Psychiatra przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem, aby dowiedzieć się wszystkich istotnych informacji, które pomogą mu zdiagnozować daną przyczynę. Warto wybrać się do psychiatry, kiedy mamy następujące objawy: uzależnienie od zakupów uzależnienie od seksu zmiana aktywności życiowej gwałtowne zmiany w życiu, z którymi się borykamy ciągłe uczucie strachu omamy, których inni nie widzą i nie słyszą nadużywanie alkoholu nadużywanie leków nadużywanie narkotyków uzależnienie od hazardu częste zmiany nastroju wycofanie się z życia społecznego wycofanie się z życia rodzinnego nieustające uczucie niepokoju ciągłe uczucie smutku nieustające uczucie niepokoju ciągłe uczucie samotności zwiększona nerwowość i drażliwość Uzupełnij domową apteczkęMateriały promocyjne partnera Jod to pierwiastek, który jest potrzebny do prawidłowej pracy organizmu. Jod powinien być dostarczany w diecie. Jego naturalnym źródłem w pożywieniu są ryby. Niedobór jodu może doprowadzić do niedoczynności tarczycy, powstania wola, opóźnienia rozwoju fizycznego i umysłowego. Są to poważne zaburzenia zdrowotne, których leczenie jest długotrwałe. Jod odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Zobacz film: "Dlaczego warto jeść ryby?" spis treści 1. Charakterystyka i właściwości jodu 2. Zapotrzebowanie organizmu na jod 3. Niedobory jodu 4. Jod w diecie 5. Profilaktyka chorób tarczycy 6. Stosowanie solanek do kąpieli rozwiń 1. Charakterystyka i właściwości jodu Jod jest pierwiastkiem niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, ponieważ uczestniczy w syntezie hormonów tarczycy. Prawie osiemdziesiąt procent tego pierwiastka znajduje się właśnie w gruczole tarczowym, reszta lokalizuje się w jajnikach, kościach i krwi. Pierwiastek wspomaga produkcję hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny. Owe hormony tarczycy wpływają na pracę układu nerwowego, mięśniowego i układu krążenia. Osoby mieszkające nad morzem są w lepszej sytuacji, gdyż gleby w tych miejscach są bardzo bogate w jod, dzięki temu rośliny tam uprawiane zawierają znaczne jego ilości. Natomiast im dalej od okolic nadmorskich, tym mniej tego pierwiastka w glebach i w powietrzu. Badania prowadzone przez Polską Komisję do spraw Kontroli Zaburzeń z Niedoboru Jodu na przestrzeni 1992 i 1993 roku roku przyczyniły się do ponownego, obowiązkowego jodowania soli kuchennej. Jodowanie soli jest niezwykle ważne, ponieważ niektóre regiony nie są w stanie dostarczyć swoim mieszkańcom wystarczającą ilość tego pierwiastka w wodzie lub pożywieniu. 2. Zapotrzebowanie organizmu na jod Zapotrzebowanie organizmu na jod jest zależne od wieku i stanu fizjologicznego danej osoby. Niemowlęta do 6. miesiąca życia potrzebują 40 mikrogramów jodu dziennie. Niemowlęta między 7 a 12 miesiącem życia – 50 mikrogramów. Zgodnie z najnowszymi wytycznymi przedstawionymi w publikacji "Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie" z 2020 roku dzieci w wieku 1 – 6 lat potrzebują 90 mikrogramów jodu, dzieci 7-9 lat – 100 mikrogramów, chłopcy i dziewczęsta między 10, a 12 rokiem życia wymagają 120 mikrogramów dziennie, a młodzież między 13-18 rokiem życia 150 mikrogramów jodu. Dorośli potrzebują 160 mikrogramów jodu dziennie. Zapotrzebowanie na jod wzrasta w okresie ciąży i okresie laktacji. Kobietom ciężarnym zaleca się przyjmowanie 220 mikrogramów jodu dziennie, zaś matkom karmiącym 290 mikrogramów tego pierwiastka. Niedobór jodu może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, warto jednak mieć na uwadze, że również nadmiar jodu może przyczynić się do wystąpienia nadczynności tarczycy. 3. Niedobory jodu Niedobory jodu mogą doprowadzić do wielu komplikacji zdrowotnych. To co spożywamy istotnie wpływa na gruczoł tarczowy - czyli tarczycę. Jeżeli dieta jest uboga w jod, wówczas dojść może do niedoczynności tarczycy. Wole tarczycy to powiększenie gruczołu tarczowego. U osób z tą dolegliwością pojawia się widoczny obrzęk u podstawy szyi. Problem dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Najczęstszą przyczyną występowania tego problemu zdrowotnego jest niewystarczający poziom jodu w naszej diecie. Istnieją pokarmy, które hamują przyswajanie wyżej wymienionego składnika. Należy do nich kapusta. Z tego powodu dieta kapuściana jest więc niewskazana dla osób z niedoborem jodu. Innym produktem hamującym produkcję hormonów tarczycy jest kalafior. Niedobory jodu mogą powodować u dzieci opóźnienie rozwoju umysłowego i fizycznego, obniżenie zdolności uczenia się. U dorosłych brak jodu może przyczynić się do zaburzeń płodności, powodować poronienia lub problemy z utrzymaniem ciąży. Dodatkowo, niedobór tego ważnego pierwiastka może skutkować również niewydolnością gruczołu tarczowego. Niedoczynność tarczycy jest związana ze znacznym niedoborem hormonów. Ten problem zdrowotny może objawiać się ciągłym zmęczeniem, problemami z koncentracją i pamięcią, brakiem energii, bólami stawów i mięśni, wypadaniem włosów, łamliwością paznokci, częstymi infekcjami dróg oddechowych, problemami z działaniem układu immunologicznego. W skrajnych przypadkach niedobór jodu może też prowadzić do śmierci. Warto znać występowanie jodu. Jod w pokarmach jest łatwo przyswajalny, co pozwala wyrównać wszelkie niedobory i uchronić przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. 4. Jod w diecie Najprostszym sposobem na uzupełnienie niedoborów jodu jest zdrowa dieta. Pokarmy bogate w jod to przede wszystkim ryby morskie takie jak: dorsz, mintaj, tuńczyk, makrela, łosoś, śledź, flądra, pstrąg tęczowy. Sporą dawkę jodu zawierają również owoce morza, przetwory mleczne takie jak ser rokpol, ser edamski, ser brie. Osoby, które chcą uzupełnić jod w swojej diecie powinny sięgać również po przetwory zbożowe między innymi po otręby pszenne, płatki owsiane, płatki żytnie. Produktami spożywczymi o dużej zawartości jodu są drożdże, algi oraz wody z terenów bogatych w ten pierwiastek. Warzywami o największej zawartości jodu są z kolei brokuły oraz szpinak. 5. Profilaktyka chorób tarczycy Profilaktyka chorób tarczycy polega właśnie na dostarczaniu jodu, dlatego warto znać jego występowanie. Jod w pokarmach w dużych ilościach występuje w rybach morskich i owocach morza. Są to w pełni naturalne źródła występowania tego pierwiastka. Ryby morskie dostarczają też zdrowych kwasów tłuszczowych omega-3. Jod można też spotkać w pożywieniu wyhodowanym na ziemi bogatej w ten pierwiastek. Obecnie w ramach profilaktyki stosuje się obowiązkowe jodowanie soli kuchennej oraz joduje się mieszanki zastępujące mleko dla niemowląt. Niejednokrotnie joduje się również inne produkty żywnościowe. Pasze przeznaczone dla zwierząt także poddaje się jodowaniu. Należy pamiętać, że niektóre produkty, takie jak kapusta, brukselka, kalafior, zmniejszają wchłanianie jodu z żywności. Warto jeść je gotowane, wtedy zawartość niekorzystnych substancji zostaje zmniejszona o 30 procent. Mimo że ryzyko przedawkowania jodu jest niewielkie, to preparaty z jodem powinno zażywać się tylko po konsultacji z lekarzem i pod jego nadzorem. Dziś na świecie żyje około półtora miliarda ludzi dotkniętych niedoborem jodu. Również w Polsce pojawia się taki problem, szczególnie w województwach południowych – położonych daleko od Morza Bałtyckiego. 6. Stosowanie solanek do kąpieli Stosowanie solanek do kąpieli to kolejny sposób na uzupełnienie niedoborów jodu. Solanka to nic innego jak woda zawierająca sól i jod. Obfituje ona w ważne dla organizmu minerały, z tego powodu warto co jakiś czas skorzystać z tej prozdrowotnej kąpieli. Dzięki stosowaniu solanek możemy odżywić, nawilżyć, wygładzić oraz ujędrnić swoją skórę, zredukować rozstępy czy wypryski skórne. Należy pamiętać, że jod rozpuszcza się w wodzie i doskonale wchłania się również od zewnątrz. Przykładem solanki jest Zabłocka solanka termalna "Siła Serca". Stosuje się ją, dodając około jednej szklanki roztworu do kąpieli. Działanie tej solanki na organizm jest niezwykłe. Solanka rozszerza pory, dzięki czemu organizm może pozbywać się toksyn szkodliwych dla ustroju, jednocześnie wchłania zawarte w roztworze składniki mineralne. Ma to również pozytywny wpływ na skórę, która staje się bardziej nawilżona, jędrna i gładsza. Solanka chroni również drogi oddechowe przed infekcjami. Solanka wykazuje również działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i antygrzybicze. Z tego powodu może być stosowana u osób ze schorzeniami skórnymi np. łuszczycą, atopowym zapaleniem skóry, wypryskiem kontaktowym, alergią. Gdy chcesz dostarczyć swojemu organizmowi więcej jodu, to nie musisz wybierać się nad morze. Możesz skorzystać z solanki lub zmienić swoją dietę na produkty bogate w jod. Zastosowanie solanki w zimnych okładach wykazuje działanie przeciwzapalne. Ten sposób zalecany jest szczególnie u osób z siniakami, stłuczeniami. Gorące okłady solankowe mogą działają uspokajająco i rozgrzewająco. polecamy Brak tego pierwiastka, mogący prowadzić do niedoczynności i raka tarczycy, występowania wola, niedorozwoju mózgu i zwiększenia śmiertelności okołoporodowej, występuje w dużym stopniu na 90 proc. powierzchni Polski, zwłaszcza na południu, gdzie niegdyś z powodu wola zwalniano ze służby wojskowej całe wioski, a tzw. kretynizm otwarty, którego przyczyną był niedobór jodu w okresie płodowym, był np. w okolicach Myślenic zjawiskiem Teraz walczymy o to, by podnieść średni poziom inteligencji społeczeństwa polskiego - mówi prof. Zbigniew Szybiński Niewiele jest spraw w naszym kraju, o których można z czystym sumieniem powiedzieć, że udało się je rozwiązać. Do tych wyjątków zalicza się, zdaniem prof. dr. hab. Zbigniewa Szybińskiego, kierującego Katedrą i Kliniką Endokrynologii CM UJ i przewodniczącego Polskiej Komisji Kontroli Zaburzeń z Nieodoru Jodu - problem uzupełniania niedoboru jodu wśród Polaków. O tym, jak zapobiegać chorobom spowodowanym niedoborem jodu, wiedziano już w latach 30. - toteż w 1935 roku wprowadzono w Polsce obligatoryjnie jodowanie soli. Dało ono znakomite rezultaty i pozwoliło wyeliminować najcięższe schorzenia wynikające z braku jodu. W Polsce powojennej jodowanie soli było kontynuowane - niestety - zaprzestano go w 1980 r. Skutki nie dały na siebie długo czekać. Badania młodzieży szkolnej oraz kobiet w ciąży, przeprowadzone w pierwszej połowie lat 90. wykazały, że częstość występowania wola wynosiła od kilkunastu do 60 proc., a zapadalność na raka tarczycy wzrosła trzykrotnie. Na szczęście ten okres mamy już za sobą. Dzięki ponownemu wprowadzeniu jodowania soli (od r. 1990 nieobowiązkowo, a od 1996 - obligatoryjnie), a także propagowaniu profilaktyki jodowej wśród przyszłych matek, sytuacja została opanowana. Badania w ostatnich latach wykazały, że częstość występowania wola spadła do 5 proc., co można uznać za wynik świadczący o rozwiązaniu problemu. Realizowany od 10 lat polski program profilaktyki niedoboru jodu okazał się skuteczny i bezpieczny. Trzeba jednak uważać, żeby nie przedobrzyć. Jodowane pieczywo czy jajka, które pojawiają się w sprzedaży, nie są objęte żadną kontrolą i ich produkcja ma znamiona... przestępstwa. Następnym etapem profilaktyki będzie jodowanie paszy zwierząt, dzięki czemu mleko, jaja i mięso będą wzbogacone w jod, a same zwierzęta zdrowsze - zapowiada prof. Szybiński: - Teraz walczymy o to, by podnieść średni poziom inteligencji społeczeństwa polskiego. Są bowiem naukowe dowody na to, że niedobór jodu wpływa na intelekt człowieka i jego iloraz inteligencji. O problemach profilaktyki jodowej, wypływających z niej korzyściach i możliwych skutkach ubocznych rozmawiać będą naukowcy podczas rozpoczętego wczoraj w Krakowie dwudniowego sympozjum satelitarnego Towarzystwa Tyreologicznego. (BAR)

mapa występowania jodu w polsce